In tegenstelling tot wat vaak gedacht wordt zitten wetenschappers niet enkel en alleen op kantoor of in de bibliotheek, maar zij zijn ook vaak op weg. Veel van de onderzoeksresultaten van ons CRC-team worden op nationale en internationale congressen voorgesteld aan collega-onderzoekers van over de hele wereld. Hierbij een kleine selectie van de conferenties waar KMDA wetenschappers dit jaar hun werk lieten zien.
In het voorjaar woonden Jeroen Stevens en de studente Jule Gottschlich de jubileumconferentie (het 10e jaar) bij van de Vereniging van Britse and Ierse zoo’s (BIAZA - British and Irish Association of Zoos and Aquariums). Hier werd onder meer het werk van de stagiaires van de Katholieke Hogeschool Sint Lieven voorgesteld aan andere studenten en wetenschappers die onderzoek doen in dierentuinen. Jule Gottschlich bracht er het zeer gewaardeerde verhaal over het monniksgierenonderzoek dat al sinds enkele jaren in Plankendael wordt uitgevoerd. De afvaardiging van Zoo Antwerpen heeft door haar al jarenlange actieve aanwezigheid als niet-Britse zoo op dit congres een ereplaatsje gekregen, en er werd zelfs - bij wijze van grap - voorgesteld om BIAZA om te dopen tot de British, Irish and ANTWERP Association of Zoos and Aquariums.
Het hoogtepunt van dit jaar was toch wel het EAZA congres dat dit jaar in onze eigen Zoo werd georganiseerd. Maar liefst 650 vertegenwoordigers van Europese dierentuinen en aquaria waren te gast in Antwerpen om te praten over samenwerking, collectieplanning, stamboeken en kweekprogramma’s, natuurbehoud en over wetenschappelijk onderzoek. Ook hier zetten de KMDA medewerkers weer hun beste beentje voor.
Het tweejaarlijkse congres van de International Primatological Society, had dit jaar dicht bij huis plaats. Edinburgh was in augustus hét trefpunt voor primatologen (onderzoekers van apen en mensapen) van de hele wereld. Ook het CRC was zeer goed vertegenwoordigd met sprekers van elk van de 4 onderzoeksdepartementen van de KMDA. Jeroen Stevens bracht een presentatie over zijn onderzoek naar de uitwisseling van vlooigedrag en het delen van voedsel bonobo’s. Hij beschreef dat net als bij chimpansees, ondergeschikte bonobo’s die hooggeplaatste dieren vlooien voorafgaand aan een voedering, een grotere kans hebben mee te mogen delen in het voedsel. Dit wordt gezien als een bewijs dat laaggeplaatste dieren toegang kunnen krijgen tot bv voedselbronnen door iets te doen voor de hooggeplaatste dieren. De in april van dit jaar kersvers gedoctoreerde Isra Deblauwe bracht in Edinburgh haar verhaal over het hoe en waarom van het eten van insecten door chimpansees en gorilla’s in het door de KMDA gerunde Projet Grand Singes in Kameroen. Denis Ndeloh, één van onze Kameroenese studenten, ontving een prijs voor zijn bevindingen in een onderzoek naar het belang van traditionele kennis voor conservatiedoeleinden. Hij stelde zich de vraag hoe kennis, verhalen en tradities over gorilla’s van de lokale bevolking en kan bijdragen aan de instandhouding van de bedreigde Cross River gorilla’s in Kameroen. Bruno Levecke presenteerde de eerste resultaten van een grootschalig DNA-onderzoek in samenwerking met de UGent en het Instituut voor Tropische Geneeskunde van Antwerpen (ITG). Hij onderzocht welke darmparasieten er voorkomen in apen en mensapen in Belgische en Nederlandse dierentuinen, en in hoeverre deze parasieten een mogelijk gevaar kunnen opleveren voor de gezondheid van verzorgers van de apen. In een speciaal door Kristiaan D’Aout en Evie Vereecke georganiseerd symposium werd de huidige stand van zaken en nieuwe inzichten besproken op het gebied van hoe primaten zich bewegen. Er werd geconcludeerd dat we veel meer onderzoek moeten doen in laboratoria, in dierentuinen én in de natuur om te kunnen begrijpen hoe apen in staat zijn om een zo gevarieerd repertoire in bewegingen te kunnen uitvoeren. Dit soort conferenties zijn bijzonder belangrijk voor de internationale contacten, en voor het opstarten van gezamenlijke projecten met andere dierentuinen en wetenschappelijke instituten. Bovendien vormen ze een ideale gelegenheid voor de KMDA om zich te profileren als gerenommeerd en gerespecteerd zoölogisch instituut. In december organiseert het CRC haar eigen onderzoekssymposium in de Zoo om zoogidsen, verzorgers, leden en andere belangstellenden in te lichten over de wetenschappelijke vorderingen van de KMDA.
Zjef Pereboom
In het voorjaar woonden Jeroen Stevens en de studente Jule Gottschlich de jubileumconferentie (het 10e jaar) bij van de Vereniging van Britse and Ierse zoo’s (BIAZA - British and Irish Association of Zoos and Aquariums). Hier werd onder meer het werk van de stagiaires van de Katholieke Hogeschool Sint Lieven voorgesteld aan andere studenten en wetenschappers die onderzoek doen in dierentuinen. Jule Gottschlich bracht er het zeer gewaardeerde verhaal over het monniksgierenonderzoek dat al sinds enkele jaren in Plankendael wordt uitgevoerd. De afvaardiging van Zoo Antwerpen heeft door haar al jarenlange actieve aanwezigheid als niet-Britse zoo op dit congres een ereplaatsje gekregen, en er werd zelfs - bij wijze van grap - voorgesteld om BIAZA om te dopen tot de British, Irish and ANTWERP Association of Zoos and Aquariums.
Het hoogtepunt van dit jaar was toch wel het EAZA congres dat dit jaar in onze eigen Zoo werd georganiseerd. Maar liefst 650 vertegenwoordigers van Europese dierentuinen en aquaria waren te gast in Antwerpen om te praten over samenwerking, collectieplanning, stamboeken en kweekprogramma’s, natuurbehoud en over wetenschappelijk onderzoek. Ook hier zetten de KMDA medewerkers weer hun beste beentje voor.
Het tweejaarlijkse congres van de International Primatological Society, had dit jaar dicht bij huis plaats. Edinburgh was in augustus hét trefpunt voor primatologen (onderzoekers van apen en mensapen) van de hele wereld. Ook het CRC was zeer goed vertegenwoordigd met sprekers van elk van de 4 onderzoeksdepartementen van de KMDA. Jeroen Stevens bracht een presentatie over zijn onderzoek naar de uitwisseling van vlooigedrag en het delen van voedsel bonobo’s. Hij beschreef dat net als bij chimpansees, ondergeschikte bonobo’s die hooggeplaatste dieren vlooien voorafgaand aan een voedering, een grotere kans hebben mee te mogen delen in het voedsel. Dit wordt gezien als een bewijs dat laaggeplaatste dieren toegang kunnen krijgen tot bv voedselbronnen door iets te doen voor de hooggeplaatste dieren. De in april van dit jaar kersvers gedoctoreerde Isra Deblauwe bracht in Edinburgh haar verhaal over het hoe en waarom van het eten van insecten door chimpansees en gorilla’s in het door de KMDA gerunde Projet Grand Singes in Kameroen. Denis Ndeloh, één van onze Kameroenese studenten, ontving een prijs voor zijn bevindingen in een onderzoek naar het belang van traditionele kennis voor conservatiedoeleinden. Hij stelde zich de vraag hoe kennis, verhalen en tradities over gorilla’s van de lokale bevolking en kan bijdragen aan de instandhouding van de bedreigde Cross River gorilla’s in Kameroen. Bruno Levecke presenteerde de eerste resultaten van een grootschalig DNA-onderzoek in samenwerking met de UGent en het Instituut voor Tropische Geneeskunde van Antwerpen (ITG). Hij onderzocht welke darmparasieten er voorkomen in apen en mensapen in Belgische en Nederlandse dierentuinen, en in hoeverre deze parasieten een mogelijk gevaar kunnen opleveren voor de gezondheid van verzorgers van de apen. In een speciaal door Kristiaan D’Aout en Evie Vereecke georganiseerd symposium werd de huidige stand van zaken en nieuwe inzichten besproken op het gebied van hoe primaten zich bewegen. Er werd geconcludeerd dat we veel meer onderzoek moeten doen in laboratoria, in dierentuinen én in de natuur om te kunnen begrijpen hoe apen in staat zijn om een zo gevarieerd repertoire in bewegingen te kunnen uitvoeren. Dit soort conferenties zijn bijzonder belangrijk voor de internationale contacten, en voor het opstarten van gezamenlijke projecten met andere dierentuinen en wetenschappelijke instituten. Bovendien vormen ze een ideale gelegenheid voor de KMDA om zich te profileren als gerenommeerd en gerespecteerd zoölogisch instituut. In december organiseert het CRC haar eigen onderzoekssymposium in de Zoo om zoogidsen, verzorgers, leden en andere belangstellenden in te lichten over de wetenschappelijke vorderingen van de KMDA.
Zjef Pereboom
Posts
